Prof. dr hab.Tadeusz Wallas
Biogram
Studia ukończył w UAM na kierunku nauki polityczne ze specjalnością dziennikarstwo. Stopień naukowy doktora w zakresie dyscypliny nauki o polityce uzyskał na podstawie rozprawy „Ruch społecznego poparcia na rzecz władzy w Polsce po II wojnie światowej”. Została ona przygotowana pod kierunkiem doc. dr hab. Eugenii Podbierowej. Natomiast stopień doktora habilitowanego w zakresie tej samej dyscypliny otrzymał w 2008 r. na Wydziale Nauk Społecznych UAM, na podstawie monotematycznego cyklu publikacji nt. „Transformacja systemowa w Polsce po 1989 roku”.
Od samego początku zatrudnienia w UAM, obok zadań naukowo-badawczych i dydaktycznych, powierzano mu liczne funkcje, był m.in. przez wiele lat opiekunem Studenckiego Koła Naukowego Politologów i Dziennikarzy, które uznawano za jedno z najbardziej aktywnych tego typu organizacji w uczelni. W latach 1992 – 1999 pełnił funkcję kierownika Podyplomowego Studium Dziennikarstwa UAM. W latach 1993-2008 był wybierany co kadencję na stanowisko Zastępcy Dyrektora Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa na Wydziale Nauk Społecznych. W tym czasie nastąpił dynamiczny rozwój badań i studiów politologicznych w UAM. Jego zadaniem było tworzenie korzystnych warunków pracy co zaowocowało rozwojem kadrowym Instytutu, to z kolei umożliwiło w 2008 roku podniesienie poznańskiego ośrodka politologicznego do rangi wydziału.
W latach 2002-2008 pełnił także funkcję Pełnomocnika Rektora ds. Studiów i Spraw Studenckich na kierunku politologia w Collegium Polonicum w Słubicach, w Zamiejscowym Ośrodku Dydaktycznym w Wągrowcu, Pleszewie, Pile, Ostrowie Wielkopolskim, Kolegium UAM w Kościanie oraz w Collegium Europaeum Gnesnense.
Z dniem 1 września 2008 roku objął funkcję Dziekana nowoutworzonego Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, którą pełnił przez dwie kadencje, do dnia 31 sierpnia 2016 roku. Wydział już w pierwszych tygodniach istnienia uzyskał prawo do nadawania stopnia doktora oraz doktora habilitowanego. W kolejnych ocenach polskich jednostek naukowych zawsze uzyskiwał kategorię A. Kierunek politologia prowadzony na tym Wydziale został uznany przez Polską Komisję Akredytacyjną za wzorowy.
Środowisko naukowe z obszaru nauk społecznych obdarzyło prof. UAM dr. hab. Tadeusza Wallasa zaufaniem, zarówno w wyborach do Komitetu Nauk Politycznych PAN, jak i do władz Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych. W kadencji 2016-2019 prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas został przewodniczącym KNP PAN, wcześniej - w kadencji 2011-2015 - pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Prezydium Komitetu. Z kolei w składzie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych w poprzedniej kadencji (2013-2016) funkcję I zastępcy prezesa pełnił prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas. Jest członkiem International Political Science Association, Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych oraz Polskiego Towarzystwa Studiów Europejskich.
W ramach działalności organizacyjnej na rzecz nauki i jej upowszechniania prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas pełnił wiele funkcji. Do najważniejszych należą, bądź należały:
- Rada Redakcyjna (od 2013 r. Międzynarodowa Rada Naukowa) czasopisma „Przegląd Europejski” (wydawca: Uniwersytet Warszawski), członek;
- Rada Programowa kwartalnika „Przegląd Politologiczny” (wydawca: Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM), przewodniczący;
- Rada Naukowa czasopisma „Polityka i Społeczeństwo” (wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego), członek;
- Rada Programowa kwartalnika „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, przewodniczący;
- Rada Naukowa serii „Studia europejskie. Podręcznik akademicki”, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne w Warszawie, członek;
- Rada Naukowa „Białej Serii Polskiego Towarzystwo Nauk Politycznych”, członek;
- Rada Naukowa „Polish Political Science Yearbook”, członek;
- Rada Naukowa „Regionalnych Studiów Politycznych Humanitas” rocznika Wyższej Szkoły HUMANITAS w Sosnowcu, członek;
- Rada Serii Meandry współczesnej polityki, członek na lata 2009-2013, Wydawnictwo Adam Marszałek w Toruniu;
- Rada Programowa czasopisma „WeltTrends. Journal of International Politics” wydawanego przez Uniwersytet w Poczdamie (RFN) (od 2012 r.); członek;
- Editorial Board „Public Policy and Economic Development”. Czasopismo wydawane przez: Petro Mohyla Black Sea State University na Ukrainie; członek;
- Rada Naukowa czasopisma „Społeczeństwo i Polityka” wydawanego przez Akademię Humanistyczną im. Aleksandra Gieysztora; członek;
- Rada czasopisma: “Mысль. Республиканский политический журнал”. Адрес редакции: 050013. г. Алматы, пр. Желтоқсан, 175, офис 406; członek.
Ponadto:
- Rada Programowa Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej, członek;
- Członek Komitetu Nauk Politycznych PAN na lata 2007-2010; 2011-2015, od 2011 wiceprzewodniczący; od 2015 przewodniczący Prezydium;
- członek Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, członek Zarządu Głównego w l. 2004-2010; I wiceprzewodniczący Zarządu Głównego od 2010 r.;
- Ekspert Państwowej Komisji Akredytacyjnej;
- Ekspert Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej;
- PROFESSOR HONORIS CAUSA Państwowego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki w Kijowie (07.09.2009 r.);
- Członek Rady Programowej Ośrodka Analiz Politologicznych Uniwersytetu Warszawskiego (od 01.01.2011 r.);
- MNiSW, członek grupy realizującej projekt „Opracowanie nowych programów kształcenia dla wybranych kierunków studiów. Warszawa 2011;
- Członek Rady Konsultacyjnej do spraw Gospodarczych przy Prezydencie Miasta Konina (od 27 września 2011 r.);
- Członek Kapituły przyznającej Statuetki „Złotego Hipolita” oraz nadającej Godność „ Wybitnej Osobowości Pracy Organicznej w roku 2012, powołany przez Zarząd Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego;
- Ekspert Narodowego Centrum Nauki (od 19.03.2013 r.);
Organizacja konferencji naukowych (udział w komitetach programowych i organizacyjnych):
Organizacją konferencji naukowych krajowych i międzynarodowych prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas zajmował się od początku swojej działalności zawodowej. Obecnie trudno byłoby w krótkim tekście zawrzeć spis wszystkich organizowanych lub współorganizowanych w ciągu 37 lat konferencji, seminariów, zjazdów i kongresów, acz z pewnością kilka zasługuje na osobne potraktowanie.
Do ważnych wydarzeń w życiu Instytutu, a później Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM z pewnością należy coroczna międzynarodowa konferencja naukowa odbywająca się w Collegium Polonicum w Słubicach, zwykle w przerwie międzysemestralnej. Konferencja została powołana do życia z inicjatywy prof. UAM dr. hab. Tadeusza Wallasa. Z założenia cykl konferencji pod wspólną nazwą „Europa XXI wieku” stanowi ogólnopolskie forum wymiany myśli politologicznej, na które przybywa i w których uczestniczy doborowe grono politologów, nie tylko polskich, lecz także z państw Europy Wschodniej oraz Niemiec, Francji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii. Co roku przygotowywany jest temat inny temat wiodący.
Jako Dziekan WNPiD wraz z Polskim Towarzystwem Nauk Politycznych oraz Komitetem Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk, podjął się organizacji II Ogólnopolskiego Kongresu Politologii na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu, który odbył się w dniach 19-21 września 2012 roku. W poznańskim spotkaniu politologów uczestniczyło 1050 profesorów, doktorów habilitowanych, doktorów i innych badaczy polityki w wymiarze lokalnym, regionalnym, krajowym, europejskim i światowym. Reprezentowali oni wszystkie polskie ośrodki naukowe zainteresowane rozwojem dyscypliny „nauki o polityce”, a także placówki prowadzące kształcenie na kierunkach studiów: politologia; stosunki międzynarodowe, europeistyka; dziennikarstwo i komunikacja społeczna oraz innych pokrewnych.
Niewątpliwie do największych sukcesów prof. UAM dr. hab. Tadeusza Wallasa było przeprowadzenie 24. Światowego Kongresu Nauk Politycznych, którego głównym organizatorem była International Political Science Association (IPSA) z siedzibą w Montrealu. 24. Kongres miał się odbyć w Stambule, jednak z uwagi na uwarunkowania polityczne podjęta została decyzja o jego przeniesieniu. Starania o jego organizację podjęło kilka państw, ostatecznie jednak w marcu 2016 roku organizację powierzono Poznaniowi. W konsekwencji tej decyzji Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych wspólnie z Wydziałem Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM powołało Lokalny (Krajowy) Komitet Organizacyjny, który zajął się bezpośrednią organizacją Kongresu. Odbył się on w dniach 23-28 lipca 2016 r. Tematem przewodnim była „Polityka w świecie nierówności”.
Była to pierwsza edycja Kongresu w tej części Europy. W Kongresie, mimo relokacji, wzięła udział bardzo duża liczba uczestników – aż 2558 z 98 państw położonych na wszystkich kontynentach. Był to tym samym drugi największy Kongres IPSA w historii po Kongresie w Madrycie w 2012 r., zaś największy pod względem liczby reprezentowanych przez uczestników państw. We wszystkich sesjach wygłoszono 2272 referaty w 633 panelach tematycznych. Dużym zainteresowaniem cieszyła się również lokalna (polska) sesja LOC04, zatytułowana „Divided and Unequal World from the East-Central European Perspective”. W jej ramach odbyło się łącznie 18 paneli, w których wygłoszono 83 referaty. W wyniku badań przeprowadzonych po Kongresie, 93% jego uczestników bardzo pozytywnie oceniło organizację kongresowych wydarzeń.
Wzorowa organizacja Kongresu spotkała się z uznaniem środowiska i włączeniem prof. UAM dr. hab. Tadeusza Wallasa do grona Honorowych Ambasadorów Kongresów Polskich (14.09.2017). Program Ambasadorów Kongresów realizowany jest wspólnie przez Polską Organizację Turystyczną oraz Stowarzyszenie „Konferencje i Kongresy w Polsce” i ma na celu wyróżnienie osób, które aktywnie i z wielkim zaangażowaniem pozyskują organizację kongresów dla Polski. Reprezentując nasz kraj w różnych strukturach międzynarodowych, Ambasadorowie Kongresów wykorzystują swoje szerokie i znaczące kontakty do promocji Polski, jej kultury a także zdobyczy naukowych.
Od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku starał się również rozwijać współpracę międzynarodową, rozumiejąc, szczególnie jako osoba sprawująca funkcje kierownicze, że możliwość wymiany doświadczeń, zarówno dla pracowników, jak i dla studentów może być bardzo korzystna. Stąd wsparcie udzielane pracownikom w zakresie wyjazdów na konferencje międzynarodowe, staże i wizyty studyjne, publikacje w językach kongresowych. Z drugiej strony dla wymiany studenckiej i pracowniczej w ramach programów typu TEMPUS, czy później ERASMUS WNPiD podpisał ponad 50 umów na wyjazdy studentów w ramach programu ERASMUS. Główną szansę upatrywał w wymianie z krajami postradzieckimi, Rosją, a później Bliskimi i Dalekim Wschodem, nie zapominając o najbliższych sąsiadach z Zachodu, głównie Niemczech, w tym szczególnie z Uniwersytetem Europejskim Viadrina czy Uniwersytetem w Poczdamie.
Prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas kształcenie kadr uważał za jedno z najważniejszych zadań w trakcie sprawowania funkcji dziekana (wcześniej zastępcy dyrektora Instytutu). Sprawował opiekę nad doktorantami Wydziału dbając zarówno o najwyższe możliwe standardy stosowane w trakcie rekrutacji na studia doktoranckie, jak pracy naukowej przyszłych adeptów nauki.
Począwszy od roku akademickiego 2008/2009 prowadził coroczne seminarium doktoranckie.
Jest opiekunem naukowym 5 słuchaczy studiów doktoranckich.
Prowadzi 3 otwarte przewody doktorskie.
Wypromował 7 doktorów.
Był recenzentem w:
- 23 postępowaniach habilitacyjnych,
- 27 przewodach doktorskich
oraz członkiem w 38 komisjach w postępowaniach habilitacyjnych.
Publikacje
Nauka
Obszary zainteresowań naukowych:
- Współczesne systemy polityczne
- Polityczne aspekty integracji europejskiej
- Polityczny wymiar globalizacji
- Przemiany systemu politycznego Polski
- Kierowanie projektami badawczymi:
Polityczne aspekty integracji europejskiej i członkostwa Polski w Unii Europejskiej - rezultaty członkostwa Polski w UE z perspektywy przedakcesyjnych oczekiwań i obaw; sporu o optymalny kierunek rozwoju; obaw jak i nadziei wynikających z akcesji Polski do struktur europejskich; kategorii „europeizacji” wprowadzonej przez S. Sulowskiego w badaniach politologicznych i oznaczającej odzwierciedleniem logiki działań i części rozwiązań instytucjonalnych i adaptacji do systemu państwowego; zagadnienie wpływu integracji europejskiej zarówno na suwerenność państwa jak i ustrojową- suwerenność narodu; analizy został zakres podziału kompetencji pomiędzy państwem członkowskim a Wspólnotą. Przekazanie części kompetencji państwa członkowskiego na rzecz instytucji europejskich został określony w traktatach założycielskich i modyfikujących, a zasada subsydiarności tworzy mechanizm obronny przed zbytnią centralizacją instytucji UE. Transfer kompetencji, a zarazem chęć dążenia wyrażane przez państwa członkowskie działania poza gorsetem instytucjonalnym UE implikuje napięcia, które nieodłącznie są związane z procesem integracji; wyzwania i kryzysy czy unijny system polityczny zarówno wielopoziomowy horyzontalny jak i wertykalny i w jaki sposób reaguje na międzynarodowe otoczenie UE.
Istota i przynależność dziedzinowa dyscypliny nauki o polityce - Nauki o polityce jako dyscyplina nauk społecznych; Diagnoza stanu badań politologicznych w Polsce; założenie, że nauki społeczne to nauki o społeczeństwie, które wyróżnia m.in.: większa metodologiczna więź z naukami przyrodniczymi, dlatego że: : 1. W większym stopniu możliwe jest bowiem sprawdzanie hipotez w drodze eksperymentów i symulacji 2. Jest możliwość prowadzenia na ich gruncie badań podstawowych, stosowanych, a nawet prac rozwojowych oraz 3. Zaproponowałem, że, że nauki społeczne to nauki o społeczeństwie, które wyróżnia m.in.: nastawienie na badanie raczej grup społecznych, współdziałania ich członków w celu uzyskania rezultatu, którego osiągnięcie integruje daną grupę oraz poszukiwanie prawidłowości wynikających z tego współdziałania; 4. Skupienie się na poszukiwaniu prawidłowości w relacjach między współpracującymi lub rywalizującymi ze sobą grupami społecznymi; 5. Stawianie akcentów na badanie teraźniejszości i formułowanie prognoz rozwoju życia społecznego.
Uwarunkowania międzynarodowe i wewnętrzne relacji Unii Europejskiej z państwami Azji Centralnej - analiza politycznego, ekonomicznego oddziaływania UE w Azji Centralnej, diagnoza obszarów, w których konieczne jest przedefiniowanie unijnego zaangażowania w proces transformacji w Azji Centralnej w nowych warunkach geostrategicznych; zdefiniowanie krótko- i długookresowych efektów europejskiego zaangażowania; wskazanie potencjalnych kierunków oddziaływania UE w Azji Centralnej, a także sformułowanie wytycznych służących wzmocnieniu europejskiej obecności w tym regionie
Projekty:
- Wykonawca projektu pod nazwą: Integracja Polski z Unią Europejską, Fundusz Małych Grantów Programu „Fiesta II”, numer projektu 2319/1/97;
- Wykonawca projektu pod nazwą: Instytucje polityczne zjednoczonej Europy, grant w ramach programu PHARE FIESTA II PL. 9316/01.01 - Management Box;
- Wykonawca projektu pod nazwą: Integracja europejska w polskiej i niemieckiej myśli politycznej. Grant przyznany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej;
- Kierownik projektu pod nazwą: Praktyka jednoczącej się Europy. Dostosowywanie modelu administracji do standardów europejskich. TEMPUS-PHARE, IB_JEP 14299-1999.
- Kierownik projektu NCN – OPUS – pod nazwą: Unia Europejska wobec Azji Środkowej - uwarunkowania regionalne i międzynarodowe UMO-2014/15/B/HS5/01591 (2015-2018).
- Kierownik projektu w programie MNiSW pn. "DIALOG" (MNiSW) pod nazwą: Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu uniwersytetem partycypacyjnym – rozwój modelu współpracy uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym (DIALOG 0028/2016; 2016-2019).
Kierownik projektu w programie „Jean Monnet Centre of Excellence 2018” pt.: „EU external actions in the contested global order – (In)coherence, (dis)continuity, resilience” Project Reference: 599622-EPP-1-2018-1-PL-EPPJMO-CoE (Termin realizacji: 01-09-2018 - 31-08-2021). W sierpniu 2018 r. Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA) przyznała UAM Centrum Doskonałości Jeana Monet na lata 2018-2021. Projekt został przygotowany przez zespół pracowników WNPiD pod moim kierownictwem. Ma on na celu stymulowanie nauczania, badań i debat w dziedzinie studiów nad integracją europejską na poziomie instytucji szkolnictwa wyższego nie tylko w ramach Unii Europejskiej, ale także w państwach spoza UE.
Dydaktyka
Prowadzone zajęcia dydaktyczne:
- Współczesne systemy polityczne
- Instytucje polityczne państw współczesnych
- Warsztat dziennikarza
- Seminaria dyplomowe
- Seminaria magisterskie
- Seminaria doktoranckie
Nagrody
Nagrody i wyróżnienia:
Lista nagród i wyróżnień obejmuje osiągnięcia zarówno za pracę na rzecz nauki, jak i dydaktyki oraz za działalność organizacyjną. Począwszy od wielu nagród Rektora UAM, poprzez wiele nagród Rektora PWSZ w Koninie, aż po Medal Komisji Edukacji Narodowej w 2017 roku.
Prof. UAM dr hab. Tadeusz Wallas został uhonorowany godnością PROFESSOR HONORIS CAUSA Państwowego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki w Kijowie (07.09.2009 r.).
13 listopada 2013 r. w Warszawie odebrał nagrodę I stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia organizacyjne.
Ponadto otrzymał następujące nagrody i wyróżnienia:
Zainteresowania
Obszary zainteresowań pozanaukowych:
- Turystyka górska
- Ochrona przyrody
- Poezja Adama Mickiewicza