Zakład Najnowszej Historii Politycznej WNPiD UAM był organizatorem webinarium pt: Wolność i „wola narodu”. Kwestia mniejszości w polskiej demokracji nieliberalnej.
Punktem wyjścia do naszej dyskusji było przekonanie, że funkcjonowanie grup i społeczności mniejszościowych jest dobrym instrumentem pozwalającym na szerszą ocenę rzeczywistości politycznej i społecznej naszego kraju. Stosunek do mniejszości zawsze był, jest i będzie probierzem demokracji oraz dojrzałości społeczeństwa.
Obrady nasze dotyczyły głównie teraźniejszości i uświadomiły nam, że nie sposób dokonać kompetentnej diagnozy bez sięgnięcia do kontekstu historycznego. Pragniemy zatem kontynuować naszą dyskusję, tym razem sięgając do przeszłości. Proponujemy temat: Mniejszości narodowe i etniczne w polskiej rzeczywistości XX wieku. Między historią, socjologią i politologią.
Celem naszego spotkania winna być refleksja dotycząca funkcjonowania mniejszości narodowych i etnicznych w II RP i później, po 1945 roku oraz - co równie ważne - próba diagnozy kształtu tolerancji polskiego społeczeństwa. Na ile próby budzenia antagonizmu wobec mniejszości były i są akceptowane przez społeczeństwo? Jaki jest szeroki kontekst społecznych postaw wobec mniejszości?
Przewidujemy dwie części naszego spotkania:
1. Mniejszości narodowe i etniczne w polskiej rzeczywistości XX wieku. Interesuje nas okres międzywojenny – ale jako swoiste wprowadzenie do tematu, a potem przede wszystkim dekady powojenne. Ważne są oczywiście uwarunkowania historyczne, polityczne i społeczne, postaw i zachowań wobec obywateli polskich niepolskiej narodowości oraz przybyszów.
A zatem, pragniemy poddać refleksji nie tylko politykę państwa i postawę elit, ale również stosunek wobec mniejszości wszystkich etnicznych Polaków.
2. Część druga będzie poświęcona rozważaniom teoretycznym, koncentrującym się wokół pytania: Czy jesteśmy w stanie rzetelnie zbadać nastroje społeczne w wymiarze historycznym?
To pytanie, zdaje się nam istotnym w dyskusji o roli i znaczeniu historii społecznej, socjologii historycznej, badań nad polityką historyczną i pamięcią zbiorową oraz dyskusji nad modnym dziś postulatem tworzenia tzw. „ludowej historii Polski”. Konieczne jest postawienie pytań o status metodologiczny tego nowego podejścia do badań, metod badawczych oraz źródeł. Liczymy, że analiza ta powinna być inspiracją do dalszych poszukiwań granicy pomiędzy tym co naukowe a tym co publicystyczne, a także do refleksji nad rolą naukowca i ograniczeniami prowadzonych przez nas badań.
Udział w naszych obradach zapowiedzieli:
- prof. UAM dr hab. Anita Adamczyk, prof. dr hab. Marek Figura, prof. UAM dr hab. Piotr Forecki, prof. dr hab. Andrzej Sakson, prof. UAM dr hab. Cezary Trosiak w części pierwszej,
- oraz w części drugiej: prof. UWr dr hab. Piotr Cichoracki (historia), prof. dr hab. Marcin Kula (historia, socjologia), prof. UAM dr hab. Paweł Stachowiak (historia, politologia) i prof., dr hab. Marek Ziółkowski (socjologia) a dyskusję poprowadzi prof. UAM dr hab. Witold Mazurczak.
Każda z części potrwa ok. 2 godziny. W pierwszej przewidujemy wystąpienia panelistów (ok. 15 min.), następnie pytania i dyskusja. W drugiej, wystąpienia 10 – minutowe, później moderowana dyskusja miedzy panelistami i wreszcie rozmowa z uczestnikami spotkania.
Webinarium odbędzie się w czwartek 18 listopada 2021 roku. Pierwsza część – godz. 10.00 – 12.00, druga 12.30 – 15.00
Transmisja debaty
Organizacja webinarium:
Zakład Najnowszej Historii Politycznej WNPiD UAM
Prof. UAM dr hab. Elżbieta Lesiewicz
Prof. UAM dr hab. Witold Mazurczak
Prof. UAM dr hab. Anita Adamczyk
Prof. UAM dr hab. Paweł Stachowiak
Dr Bartłomiej Secler
Wszelkie uwagi i pytania proszę kierować na adres:
